‘Giải pháp cứu bất động sản chỉ là liều thuốc đông y’

Cho rằng tồn kho chất đầy như núi, nhiều đại biểu lo ngại, giải pháp cứu địa ốc mới chỉ ngấm từ từ khiến một cơ thể ốm yếu không vượt qua cơn trọng bệnh. Song Bộ trưởng Xây dựng cam kết, giải pháp sẽ giúp thị trường dần hồi phục.

Tại phiên họp bàn về giải pháp cứu thị trường bất động sản sáng 24/1, Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho biết, theo dữ liệu từ 94 sàn giao dịch, trong 11 tháng năm 2012, Hà Nội có 1.833 giao dịch thành công với tổng giá trị 6.198 tỷ đồng. Hiện có trên 50% sàn giao dịch bất động sản tạm dừng hoặc không có giao dịch. Tại TP HCM, lượng giao dịch thành công không nhiều. Giá thị trường giảm trên hầu hết các phân khúc từ 5 đến 50%.

Đại biểu Trần Du Lịch, Phó trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội TP HCM cho rằng, thị trường bất động sản khủng hoảng như hiện nay là do sự bất cập của thể chế. Đơn cử, năm 2009 lĩnh vực xây dựng cơ bản đã phải sửa một loạt luật, do vậy, nay cần có quy định cụ thể để tháo gỡ. “Nhà ở giống như máy bay, hạng thương gia thì nhiều mà phổ thông thì ít. Nếu không bắt đúng bệnh thị trường với những quy định thể chế cụ thể thì càng can thiệp càng rối”, ông Lịch lo ngại.

Đại biểu Cao Sĩ Kiêm, nguyên thống đốc Ngân hàng Nhà nước đồng tình, các giải pháp về hàng tồn kho cũng như giải cứu thị trường địa ốc nói chung mới chỉ là “phần ngọn”. Theo ông Kiêm, khi chưa giải quyết tận gốc vấn đề thì “cục máu chưa kịp tan đã đọng lại”.

Người đứng đầu ngành xây dựng giải đáp, một trong nguyên nhân dẫn đến thị trường đóng băng như hiện nay là do công tác quản lý từ trung ương địa phương còn yếu, luật có nhiều chồng chéo, thiếu quy hoạch đồng bộ dẫn đến lệch pha cung cầu, thị trường ách tắc. Trong tổng số trên 3.000 dự án phân cấp cho các địa phương phê duyệt, chỉ có 34 dự án thuộc quyền chấp thuận của Chính phủ. Để khắc phục tình trạng trên, Bộ đã xây dựng xong nghị định về quản lý phát triển đô thị, theo hướng tăng cường kiểm soát thống nhất từ trung ương đến địa phương.

Thị trường bất động sản liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhiều ngành như xây dựng, vật liệu xây dựng, điện, nội thất, thi trường tài chính tiền tệ và công tác quản lý Nhà nước. “Do vậy, các giải pháp sẽ dần dần từng bước tháo gỡ khó khăn nhưng không thể dứt điểm ngay”, Bộ trưởng Dũng thẳng thắn.

Chưa hài lòng với câu trả lời, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội - Đại biểu Đỗ Văn Đương đánh giá, giải pháp tháo gỡ tồn kho cũng như của thị trường bất động sản hiện mới chỉ là liều thuốc đông y. “Thuốc ngấm từ từ, chầm chậm, kéo dài, trong khi đó cơ thể lại đang ốm yếu thì hiệu quả không cao”, ông nói.

Một số giải pháp được ông Đương đánh giá là liều thuốc tây y như chia nhỏ căn hộ, phát triển nhà ở xã hội… nhưng mới chỉ đáp ứng được một phân khúc nhà ở cho người thu nhập thấp, không đủ sức để giải cứu thị trường bất động sản. “Trong khi đó, chung cư cao tầng chất chồng như núi. Bộ Xây dựng đánh giá tác động của các giải pháp cứu chung cư, biệt thự đất nền có đạt hiệu quả 70-80% hay không? Tôi cho là nếu chỉ có 10-20% thì không đạt hiệu quả”, ông Đương chất vấn.

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cho rằng, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản có tính chất dài hạn chứ không phải ngắn hạn. Theo ông Dũng, để giải quyết một cách nhanh triệt để cứu thị trường cần nguồn lực tài chính rất lớn. Các nước trên thế giới phải bỏ tiền từ quỹ dữ trữ quốc gia để mua lại tồn kho bất động sản sau đó bán lại, còn Việt Nam chưa đủ điều kiện thì phải tháo gỡ từng bước.

“Giải pháp chúng tôi đưa ra đủ mạnh chưa? Tôi xin trả lời, chúng tôi mốn mạnh hơn nữa và tất nhiên, phải hoàn toàn phù hợp với nền kinh tế Việt Nam. Phân khúc nhà ở sẽ ấm lên, thị trường bất động sản sẽ bớt khó khăn chứ chưa vượt qua được khó khăn ngay”, Bộ trưởng Dũng trả lời.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tồn kho các dự án phát triển nhà ở khoảng 42.250 căn nhà, 92.800 m2 sàn văn phòng cho thuê, 98.400 m2 trung tâm thương mại, 7,9 triệu m2 đất nền, 1,9 triệu m2 đất thương mại. Bộ Xây dựng ước tính giá trị tổng lượng vốn tồn kho khoảng 111.963 tỷ đồng. Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cho hay, số liệu về tồn kho bất động sản mới chỉ nói một phần tồn kho, nhiều dự án còn nợ xấu khách hàng.

Tuy nhiên, tháo báo cáo quý IV/2012 của Công ty CB Richard Ellis (CBRE) Việt Nam, TP HCM; Hà Nội lần lượt có tới hơn 28.000 và 20.500 căn hộ đã chào bán trên thị trường nhưng chưa có chủ sở hữu và phải mất 4-5 năm nữa mới có thể vượt qua tình trạng thừa cung. Trước đó, tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2012 do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức, ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng TP HCM và Hà Nội mỗi nơi có khoảng hơn 35.000 căn hộ sẵn sàng để bán.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Hòa, đoàn TP HCM cho rằng, thực trạng bất động sản có quá nhiều bí ẩn và người cứu chưa bắt đúng mạch của con bệnh. Nguồn cung bất động sản quá lớn. "Thậm chí có ý kiến cho rằng, lượng căn hộ hiện đáp ứng được nhu cầu về nhà ở đến tận năm… 2050. Liệu có nhóm lợi ích nào thao túng?”, ông Hòa nghi vấn.

Trước câu hỏi này, Bộ trưởng Dũng cho hay, Bộ vẫn đang đánh giá về hàng tồn kho để dữ liệu chính xác hơn. “Tất cả các chính sách đưa ra đều vì nền kinh tế, không vì lợi ích nhóm”, Bộ trưởng rành rọt. Hàng tồn kho theo Bộ trưởng là những sản phẩm chưa được giao dịch mặc dù đã hoàn thành. Trường hợp dự án có người mua nhưng hạ tầng chưa có thì không được xếp vào tồn kho.

Tại hội nghị, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đặng Thanh Bình cam kết, để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, Ngân hàng Nhà nước có chủ trương khuyến khích ngân hàng thương mại cho vay vốn những dự án đang dang dở. Tuy nhiên, việc đánh giá cụ thể về vốn đầu tư, dự án khả thi hay không thì phụ thuộc vào từng chính sách của ngân hàng thương mại”, ông nói.

Hoàng Lan